Bắt nguồn từ làng tranh truyền thống của Việt Nam, tranh đông hồ thể hiện hình ảnh sinh hoạt đời thường mang đầy ý nghĩa nhân văn nhằm gợi nhớ những năm tháng tuổi thơ giản dị của mỗi người con xa quê.
Đó là cái hồn, cái nét dân tộc Việt Nam được các họa sĩ khắc họa rất rõ nét và sinh động trên nền chất liệu giấy in – loại giấy được làm từ vỏ con điệp và các phụ gia khác cho ra những tờ giấy có màu trắng tự nhiên và sáng lấp lánh tinh tế, đẹp mắt.
Với màu sắc chủ đạo là đen, xanh, vàng, đỏ, tranh đông hồ thể hiện hình ảnh giản dị, gần gũi và quen thuộc trong tuổi thơ mỗi con người Việt Nam.
Tranh làng Ðông Hồ không phải vẽ theo cảm hứng nghệ thuật mà người ta dùng ván để in. Bởi vậy, chất lượng nghệ thuật của tranh phụ thuộc khá nhiều vào bản khắc gỗ. Ðể có những bản khắc đạt đến trình độ tinh xảo như vậy đòi hỏi phải có người vẽ mẫu trước. Những người vẽ mẫu và người chế tác bản khắc đòi hỏi họ phải có lòng yêu nghệ thuật và tâm hồn nghệ sĩ, đức tính tỉ mỉ và đặc biệt phải có trình độ kĩ thuật cao. Sau khi hoàn thành bản khắc thì công việc in tranh không còn khó khăn gì, một người mới vào nghề cũng có thể in được.
Trong tranh Đông Hồ, ta bắt gặp quan niệm “sống hơn giống”. Tranh dân gian Ðông Hồ không áp dụng chặt chẽ về cơ thể học, các nguyên tắc về ánh sáng hay luật xa gần của tranh hiện đại mà mang nhiều tính ước lệ trong bố cục, trong cách miêu tả về màu sắc. Mặc dù sự vật, hiện tượng trong tranh không sát với thực tế đến từng chi tiết, và cũng có khá nhiều tranh trái với thực tế (như hình em bé ôm con cóc xấu xí, tranh em bé ôm con tôm, con cá với kích thước rất lớn) nhưng lại rất sống động, có hồn. Nghệ nhân làm tranh dường như ít quan tâm đến những qui tắc, công thức hình họa mà dụng công để thổi vào đó sự rung cảm của tâm hồn nghệ sĩ với những triết lí nhân sinh… Tất cả đều sử dụng lối vẽ đơn tuyến bình đồ để thể hiện, do đó xem tranh dân gian ta thường bắt gặp cái thú vị ở những nét ngây ngô đơn giản nhưng hợp lí hợp tình. Nghệ thuật vẽ của tranh Đông Hồ còn mang dáng dấp của nghệ thuật thời nguyên thủy. Điều này càng minh chứng cho tính cổ xưa của dòng tranh này.
Tranh Đông Hồ có được sức sống lâu bền và có sức cuốn hút đặc biệt với nhiều thế hệ con người Việt Nam cũng như du khách nước ngoài như vậy cũng bởi những đề tài trên tranh phản ánh đậm chất cuộc sống mộc mạc, giản dị, gần gũi gắn liền với văn hoá người Việt. Đó là con gà, con trâu, con cóc, con chuột; cảnh chăn trâu, đi bừa; các trò chơi vui ngày xuân như bịt mắt bắt dê, đánh đu, đấu vật… Nét vẽ giản dị, trong sáng, khoáng đạt chứ không cầu kì đi vào chi tiết. Nghệ nhân Nguyễn Đăng Chế cho biết việc dùng màu sắc trong tranh cũng có ý nghĩa riêng và phải phù hợp với mỗi đề tài khác nhau: nền màu đỏ cho tranh đánh ghen để lột tả được cái nóng giận bực bội ngột ngạt của không khí lúc đó, nền màu vàng cho cảnh vui tươi tràn ngập sắc xuân trên các bức tranh ngày tết, nền màu hồng nhạt cho tranh làng quê yên bình …
Những bức tranh Đông Hồ đẹp nhất hiện nay
Tranh Đông Hồ truyền thống có 7 loại, được chia theo nội dung, thể loại của mỗi bức tranh. Đó là: tranh thờ, tranh chúc tụng, tranh lịch sử, tranh truyện, tranh phương ngôn, tranh cảnh vật, tranh phản ánh sinh hoạt. Dưới đây là các bức tranh đẹp, ý nghĩa
Tranh đông hồ “Đám cưới chuột” thể hiện ngụ ý sâu xa, nhắc nhở con người phải nên sống cho phải đạo, biết đối nhân xử thế, sống nhân hậu, nhân văn nhưng vẫn kiên cường, bất khuất.
Tranh đông hồ “Vinh hoa phú quý” mang nhiều ý nghĩa tốt lành, là sự cầu mong gia đình được đầy đủ vinh hoa phú quý, con đàn cháu đống, hạnh phúc viên mãn.
Tranh đông hồ “Vinh quy bái tổ” thể hiện sự vinh danh những con người tài giỏi đỗ đạt, vinh danh thầy cô đã có công dạy dỗ người tài.
Tranh đông hồ “Đàn lợn âm dương” với hình ảnh con heo là biểu tượng của sự sinh sôi, nảy nở và mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Tranh đông hồ “Đu quay” mô tả một trò chơi truyền thống của người dân Việt Nam ngày xưa vào các dịp Tết.
Tranh đông hồ “Thầy đồ cóc” thể hiện ý nghĩa chúc tụng, mang thông điệp cầu chúc cho các em nhỏ ngày càng siêng năng, chăm chỉ và sáng dạ trong học tập.
Tranh đông hồ “Gà dạ xướng” là bức tranh nổi tiếng nhắc nhở con người về chữ “Tín”, nói và làm phải đi đôi, không thất hứa, bội bạc.
Tranh đông hồ “Chăn trâu thổi sáo” thể hiện sự bình yên, thanh lạc của cuộc sống nơi làng quê mộc mạc, giản dị.
Tranh đông hồ “Hứng dừa” thể hiện sự hòa hợp, hạnh phúc. Người đàn ông hái dừa trong tranh là người dũng cảm trèo lên cao, là trụ cột của gia đình mang lại sự vững chắc, bền chãi trong đời sống.
Ngoài tranh đông hồ thể hiện nội dung tích cực, tranh đông hồ “Đánh ghen” với hình ảnh cô vợ hung dữ cầm kéo đe dọa nhằm phê phán những người phụ nữ mang kiếp chung chồng gây nên mối bất hòa trong đời sống vợ chồng.
Fanpage: https://www.facebook.com/kenhnoithatindochine
Dự án đã làm: https://indochinehouses.vn/thi-cong-noi-that/